Փորձենք հասկանալ, թե ինչ է կատարվում Ուկրաինայում, ու ինչպես է դա անդրադառնալու մեզ վրա:
Պարզ է, որ առանց Խերսոնը հանձնելու, պատերազմը չէր սառեցվելու, որովհետև ողջ կենտրոնական Ուկրաինան, մինչև Կիև, Դնեպրով բեռնափոխադրումներ է իրականացնում դեպի Սև ծով, նաև՝ երկրի ներսում։ Հանձնելով Դնեպրի աջ ափը՝ Ռուսաստանը կատարում է ԱՄՆ-ի և Ուկրաինայի պահանջը պատերազմը սառեցնելու համար, մյուս կողմից, գետի ձախ ափը պահելով, կարող է ցանկացած պահի կանգնեցնել նավարկությունը՝ դրանով ազդելով իրավիճակի վրա։
Բայց սա դեռ մի կողմ թողնենք։ Ենթադրենք, այս վարկածը ճիշտ է, այդ դեպքում ի՞նչ է շահել ԱՄՆ-ն ուկրաինական պատերազմից։
-Եվրոպան մեկուսացրել է Ռուսաստանից, ռուսական էժան հումքից ու կանգնեցրել է ԵՄ տնտեսական զարգացումը, նրան զրկելով իր հետ մրցակցելու հնարավորությունից։
-Եվրոպան զրկելով ռուսական էժան էներգակիրներից՝ նստեցրել է իր թանկ գազի ասեղի վրա՝ ստանալով գերշահույթներ։
-Եվրոպայի արդյունաբերության մի հատվածը կտեղափոխվի ԱՄՆ, դրանով կվերականգնի ԱՄՆ-ի արդյունաբերությունը։
-Եվրոպայի ու Ռուսաստանի միջև Ուկրաինայով, Բալթիկ ծովով ու Լեհաստանում պատնեշ սարքելով, փակում է չինական ապրանքների էժան բեռնափոխադրումների կարևոր ցամաքային ուղին։
-Փակել է ռուսական զենքի շուկան, որն իր մրցակիցն էր։
-Թուլացրել է Ռուսաստանն ու նեղացրել Ռուսաստանի ազդեցության գոտին։
Կարելի է շարունակել թվարկել ձեռքբերումները։ Եթե պատերազմը սառեցվի, ապա պետք է ենթադրել, որ Ռուսաստանը կընդունի ԱՄՆ-ի խաղի որոշ կանոնները։ Պարզ է, որ կա մի սահման, որն ԱՄՆ-ը չի կարող անցնել՝ միջուկային տերության դեմ գործելով։ Ռուսաստանին կմնա Ուկրաինայի տարածքի մնացած հատվածը, սակայն ռուսական տնտեսությունն ունի ծանր կորուստներ ու վերականգնվելու համար երկար ճանապարհ է անցնելու։
Հիմա, ելնելով այս կանխավարկածից, պետք է մտածել ԱՄՆ-ի հաջորդ քայլերի մասին։ Կարծես թե հաջորդ թատերաբեմը լինելու է Մերձավոր Արևելքը, և հիմնական թիրախը լինելու է Իրանը, որը հենց մեր ռեգիոնում է գտնվում։ Պետք է հասկանալ, թե ինչ պարտիա է խաղարկվելու։ Ռուսաստանը մնում է Կովկասում կարևոր խաղացող, բայց Իրանի ապագա դերն է դեռ պետք հասկանալ։
Ինչ վերաբերում է Չինաստանին, ապա դա արդեն երկարատև ու բարդ պարտիա է։
Իսկ ՈՒկրաինա՞ն ինչ է լինելու։ Ուկրաինան զոհ է՝ ուրիշի խաղերի մեջ մտնելու ու օգտագործվելու համար։ Կորցնում է որոշ տարածքներ, մտնում է տնտեսական ու բարոյահոգեբանական հետպատերազմյան խորքային ճգնաժամի մեջ, ունի բնակչության մեծ կորուստներ, որոնց մի մասը դեռ շարունակելու է արտագաղթել, մի մասը' ընդմիշտ։ Դա է սեփական շահերը չգիտակցելու և արտաքին կողմնորոշումներ ունենալու գինը։
Ստեփան Դանիելյան